Trong bài viết này chúng ta sẽ nói về CPU socket.

CPU socket trong máy tính công nghiệp là kết nối vật lý giữa bộ xử lý máy tính và bo mạch chủ. Một CPU Socket có thể sử dụng hàng trăm, thậm chí hàng nghìn chân (pin) kim loại làm điểm tiếp xúc để cho phép năng lượng và dữ liệu được truyền giữa CPU và bo mạch chủ.

Các pin có thể định vị trên socket trong trường hợp Socket LGA hoặc trên CPU được gọi là PGA socket. Một số bo mạch chủ sở dụng BGA, các kết nối bộ xử lý hàn trực tiếp với bo mạch chủ, có nghĩa là chúng không thể nâng cấp hoặc thay thế. Mặc dù ít phổ biến hơn, socket PGA vẫn có thể được tìm thấy trên một số phần cứng. BGA socket đã từng phổ biến để tạo phần cứng công nghiệp. Điều đó nói lên rằng phần lớn các bộ vi xử lý có thể tháo rời hoặc “socketed” hiện đại để sử dụng loại LGA Socket.

Khi tạo hoặc xem xét một PC công nghiệp, điều quan trọng là phải hiểu sự khác biệt giữa các bộ xử lý socket. Không phải mọi CPU có sẵn đều phù hợp với mọi Socket. Và ngay cả khi một CPU nhất định phù hợp với Socket của bo mạch chủ, nó cũng phải tương thích với chipset tích hợp trên bo mạch. Hai nhà sản xuất bộ xử lý X86 phổ biến nhất, AMD và Intel đều có thiết kế socket bộ xử lý riêng. Các Socket đó cung cấp khả năng tương thích khác nhau cho các chipset và nhắm mục tiêu các thị trường khác nhau tùy thuộc vào nhu cầu của người dùng.

Các phân loại thị trường có thể được định nghĩa phổ biến là điện toán chính thống, phân loại máy tính để bàn và máy chủ cao cấp. Bất kể thị trường mục tiêu là gì, bất kỳ Socket CPU nào trong số này đều có thể được sử dụng trong máy tính công nghiệp. Việc lựa chọn Socket cho các thiết bị công nghiệp có cùng điểm quyết định với các hệ thống tiêu dùng: hệ thống sẽ được sử dụng để làm gì?.

Khi chọn CPU, bạn cũng sẽ muốn xem xét chipset máy tính (Platform Controller Hub) giúp quản lý luồng thông tin giữa bo mạch chủ và bộ xử lý. Chipset cho phép bộ xử lý tập trung vào tính toán, trong khi chipset xử lý tất cả các tác vụ phức tạp cần thiết để máy tính chạy bình thường. Hãy nghĩ về nó như thế này: Nếu Socket CPU cung cấp các con đường khác nhau mà dữ liệu di chuyển, chipset sẽ chạy đèn giao thông để cho dữ liệu biết phải đi đâu. Chipset là bộ phận kiểm tra tính tương thích quan trọng đối với các thành phần được kết nối với máy tính. Nếu bộ nhớ, bộ lưu trữ, các đồ họa, CPU không thể giao tiếp với chipset, chúng sẽ không hoạt động với hệ thống của bạn. Do đó, ngay cả khi CPU tương thích với socket nhất định, nó cũng phải tương thích với chipset của bo mạch chủ. Khi xem xét các Socket CPU cho máy tính công nghiệp, cả Intel và AMD đều sử dụng một loạt các bộ xử lý socket khác nhau để hỗ trợ các bản phát hành CPU khác nhau. Thông thường, quyết định về loại bộ xử lý, socket và sự kết hợp chipset nào phù hợp với bạn phụ thuộc vào mục đích sử dụng của bộ xử lý và hệ thống sẽ được thiết kế xung quanh nó. Dưới đây là bảng phân tích của nhiều socket CPU công nghiệp của Intel và AMD hiện đang có sẵn hoặc sẽ sớm phát hành. Bảng này bao gồm thế hệ CPU liên quan, khả năng tương thích của chipset và thị trường mục tiêu cho từng loại.

Vậy các Socket CPU mới nhất cho máy tính công nghiệp là gì?

Bạn có thể thấy, Intel đang sử dụng socket LGA 1200 cho các bộ vi xử lý hiện tại của họ. Socket này được phát hành vào năm 2020 để ra mắt chip Comet Lake-S thế hệ thứ 10 của Intel. Đối với bộ vi xử lý Alder Lake thế hệ thứ 12 sắp tới, Intel sẽ chuyển sang socket LGA 1700 mới của họ. Socket này có nhiều hơn 500 pin so với người tiền nhiệm LGA 1200, nó được dự định thay thế. Các chân bổ sung đó cho phép Socket LGA 1700 cung cấp khả năng phân phối năng lượng cải thiện, các PCIe lane bổ sung và tăng băng thông DMI giữa CPU và chipset. LGA 1700 đại diện cho một thay đổi lớn về thiết kế đối với các Socket của Intel và nhiều người coi đây là thay đổi lớn đầu tiên kể từ khi phát hành LGA 775 vào năm 2004.

Đối với AMD, các Socket AM4 và SP3 đã tương ứng với các dòng Ryzen và EPYC, kể từ khi phát hành vào năm 2017. Cần lưu ý rằng các CPU EPYC của AMD là hệ thống System on Chip (SoC), các bộ xử lý không yêu cầu chipset riêng (do đó có N/A trong bảng)

Về phía Ryzen, AMD đã ám chỉ đến một Socket mới đang trên đường hỗ trợ các bộ vi xử lý Ryzen 6000 Series sắp tới.

Hy vọng những thông tin cung cấp trên đây sẽ giải đáp một số câu hỏi liên quan tới CPU dành cho máy tính công nghiệp.